آیین‌نامه آموزشی دوره کارشناسی دانشگاه صنعتی شریف (ورودی‌های ۱۴۰۱ و ماقبل)
مقدمه
با استناد به آیین‌نامه آموزشی مصوب جلسه ۸۸۹ شورای عالی برنامه‌ریزی آموزشی وزارت مورخ ۱۳۹۶/۱۰/۲۰ که طی ابلاغیه شماره ۴۳۰۶۹/۲ به تاریخ ۱۳۹۷/۳/۱ به دانشگاه‌ها ابلاغ شده است و براساس بند ۳ این ابلاغیه که در آن تصمیم‌گیری پیرامون موضوعاتی که در آیین‌نامه فوق‌الذکر مسکوت گذاشته شده‌اند به دانشگاه‌های سطح ۱ و ۲ دولتی تفویض شده است، آیین‌نامه دوره‌های کارشناسی دانشگاه صنعتی شریف و شیوه اجرایی مفاد آن به شرح زیر براساس آخرین مصوبات شورای آموزش و هیات امنای دانشگاه تدوین و اجرایی شده است. لازم به ذکر است که مواد زیر همگی منطبق بر آیین‌نامه ابلاغی وزارت و همچنین شامل شیوه اجرا و تعیین تکلیف موارد تفویض شده است.
تذکر: تعاریف اصطلاحات به کار رفته در این آیین‌نامه در پیوست ارائه شده است.
ماده ۱- هدف
هدف از تدوین این آیین‌نامه، انتظام بخشیدن به امور تحصیلی دانشجویان از طریق تعیین چارچوب قانونی برای اجرای هماهنگ، یکپارچه و صحیح برنامه‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه‌ها و موسسه‌های آموزش عالی کشور، به منظور تربیت نیروی انسانی متخصص، متعهد، آشنا با علم و آخرین دستاوردهای علمی و منطبق با نیازهای جامعه در راستای بهره‌گیری بهینه از ظرفیت‌های موجود برای ارتقای سطح کیفی آموزش و پژوهش دانشجویان در دوره‌های کاردانی و کارشناسی دانشگاه صنعتی شریف است.
ماده ۲- شرط ورود به دانشگاه، تایید شایستگی‌های عمومی و علمی از طریق پذیرفته شدن در آزمون ورودی یا کسب پذیرش از دانشگاه طبق ضوابط و مقررات مصوب وزارت است.
ماده ۳- آموزش در دانشگاه مبتنی بر نظام واحدی است.
ماده ۴- دانشگاه صرفا برای دوره‌هایی که مجوز آن را از مراجع قانونی دریافت نموده است، دانشجو می‌پذیرد و فقط برنامه‌های آموزشی و درسی که براساس ضوابط ابلاغی وزارت تدوین گردیده است را اجرا می‌نماید.
ماده ۵- آموزش رایگان برای هر دانشجو، در هر دوره تحصیلی صرفا یک بار امکان‌پذیر است.
تبصره: دانشجوی مشمول آموزش رایگان، در صورت حذف غیرموجه درس به تشخیص دانشگاه یا عدم کسب نمره قبولی در هر درس، برای انتخاب مجدد همان درس یا درس جایگزین آن، موظف به پرداخت هزینه درس مربوط، مطابق تعرفه مصوب هیات امنای دانشگاه است.
ماده ۶- برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری درباره چگونگی و زمان پذیرش قبول‌شدگان، ثبت نام، انتخاب واحد، حذف و اضافه، حذف اضطراری دروس، زمان اعلام و ثبت نمره، تاریخ تجدید نظر و غیره طبق مصوبات شورای آموزشی دانشگاه انجام می‌شود.
ماده ۷- چگونگی و ترتیب ارائه تمامی دروس هر دوره و هر رشته با رعایت روابط پیشنیازی (تقدم و تأخر) میان دروس طبق برنامه‌ی درسی مصوب توسط گروه آموزشی مربوطه تعیین می‌گردد و دانشجو موظف به رعایت آن‌ها است.
تبصره: دانشجو در آخرین نیم‌سال تحصیلی از رعایت مقررات مربوط به این ماده معاف است.
ماده ۸- دانشگاه برای هدایت تحصیلی دانشجو از زمان پذیرش، یکی از اعضای هیات علمی مرتبط با رشته‌ی تحصیلی دانشجو را به عنوان «استاد راهنمای آموزشی» وی تعیین و براساس ساز و کار مصوب دانشگاه بر نحوه‌ی عملکرد او نظارت می‌نماید. دانشجو بایستی در مراحل تحصیلی به‌ویژه در انتخاب واحدهای درسی راهنمایی‌های وی را رعایت نمایند.
ماده ۹- حضور دانشجو در تمام جلسات کلاس درس دوره‌های تحصیلی حضوری الزامی است.
- تبصره ۱: اگر دانشجو در بیش از ۳/۱۶ جلسات درسی غیبت کند، چنانچه غیبت دانشجو به تشخیص شورای آموزشی دانشگاه غیرموجه تشخیص داده شود، نمره آن درس صفر و در صورت تشخیص موجه، آن درس حذف می‌شود. در این صورت رعایت حداقل ۱۲ واحد در طول نیم‌سال برای دانشجو الزامی نیست ولی نیم‌سال مذکور به عنوان یک نیم‌سال کامل جزو سنوات تحصیلی وی محسوب می‌شود.
- تبصره ۲: در شرایط خاص، حذف تمام دروس یک نیم‌سال تحصیلی با درخواست کتبی دانشجو تا زمان مشخص شده در تقویم آموزشی دانشگاه، با تأیید شورای آموزشی دانشگاه و با احتساب در سنوات تحصیلی امکان‌پذیر است.
- تبصره ۳: دانشجو می‌تواند با رعایت مفاد تبصره ۱ این ماده، در صورت اضطرار و تا زمان مشخص شده در تقویم آموزشی دانشگاه، صرفا یک درس نظری را با تأیید گروه آموزشی حذف کند به شرط آن که تعداد واحدهای باقیمانده‌ی دانشجو کمتر از ۱۲ واحد نشود.
- تبصره ۴: غیبت در امتحان پایان نیم‌سال منجر به نمره صفر/غایب در آن امتحان می‌شود و نمره نهایی درس براساس سوابق تحصیلی دانشجو در طول نیم‌سال در آن درس توسط مدرس قابل محاسبه و اعمال خواهد بود.
- تبصره ۵: در صورت غیبت موجه در امتحان پایان نیم‌سال با درخواست دانشجو درس حذف می‌شود. تشخیص موجه بودن غیبت در امتحان پایان نیم‌سال بر عهده شورای آموزش دانشگاه یا کمیته منتخب این شورا است.
ماده ۱۰- پیشرفت تحصیلی دانشجو در هر درس توسط عضو هیات علمی یا مدرس همان درس و براساس حضور، شرکت در فعالیت‌های کلاسی، انجام تکالیف و نتایج امتحانات ارزشیابی و به صورت عددی بین صفر تا بیست محاسبه می‌شود.
- تبصره ۱: برگزاری آزمون کتبی برای درس‌های نظری الزامی است.
- تبصره ۲: نمرات دروس تمرین دبیری، کارآموزی و کارورزی، عملیات صحرایی، کار در عرصه و دروسی که در برنامه‌ی درسی مصوب، با پروژه ارائه می‌شود، در صورتی که به تشخیص مدرس و تأیید گروه آموزش مربوط، تکمیل آن‌ها در طول یک نیم‌سال تحصیلی میسر نباشد، ناتمام تلقی می‌شود، قطعی شدن نمره ناتمام طبق شیوه‌نامه ماده ۱۴ انجام می‌شود.
- تبصره ۳: مدرس هر درس موظف است گزارش نمره ارزیابی نهایی درس دانشجویان را ظرف مدت ۷ روز از تاریخ برگزاری امتحان به آنان اعلام کند.
- تبصره ۴: مدرس هر درس موظف است به تقاضای کتبی دانشجویانی که در خواست تجدید نظر در نمره ارزیابی درس را دارند، رسیدگی و نمرات را حداکثر ۲ هفته پس از برگزاری امتحان پایان نیم‌سال به اداره آموزش دانشگاه اعلام کند.
- تبصره ۵: نمره درس پس از ورود به کارنامه غیرقابل تغییر است.
- تبصره ۶: مدرس موظف است برگه‌های امتحانی هر درس را به عنوان سابقه درس، حداقل تا دو نیم‌سال تحصیلی بعد نگهداری نماید.
ماده ۱۱- مدت مجاز تحصیل در دوره‌های کاردانی (پیوسته و ناپیوسته) و کارشناسی ناپیوسته ۴ نیم‌سال و در دوره کارشناسی پیوسته ۸ نیم‌سال است. با اتمام سنوات مجاز، امکان ادامه تحصیل در آن دوره از دانشجو سلب می‌شود.
- تبصره ۱: دانشگاه اختیار دارد در شرایط خاص و با تصویب شورای آموزش دانشگاه، حداکثر یک نیم‌سال برای دوره‌های کاردانی و کارشناسی ناپیوسته و حداکثر دو نیم‌سال برای دوره کارشناسی پیوسته، مدت مجاز تحصیل را افزایش دهد. چنانچه دانشجو در این مدت دانش آموخته نشود از ادامه تحصیل محروم خواهد شد.
- تبصره ۲: هزینه افزایش سنوات تحصیلی طبق تعرفه مصوب هیأت امناء دانشگاه از دانشجویان مشمول آموزش رایگان دریافت می‌شود.
ماده ۱۲- تحصیل همزمان دانشجوی دوره کارشناسی دانشگاه به شیوه حضوری در کلیه دانشگاه‌های (دولتی و غیردولتی) ممنوع است.
- تبصره ۱: دانشجوی مشمول این آیین‌نامه می‌تواند در دوره‌های غیرحضوری که منتهی به مدرک تحصیلی می‌شود، مظابق مصوبات مربوط به صورت همزمان تحصیل کند.
- تبصره ۲: تحصیل همزمان دانشجویان استعدادهای درخشان دوره کارشناسی براساس مصوبات مراجع قانونی وزارت و شورای هدایت استعدادهای درخشان دانشگاه انجام می‌شود.
ماده ۱۳- دانشجو در هر نیم‌سال تحصیلی لازم است حداقل ۱۲ و حداکثر ۲۰ واحد درسی انتخاب کند. حداکثر واحد مجاز انتخابی در دوره تابستان ۶ واحد درسی است.
- تبصره ۱: در صورتی که دانشگاه به هر دلیل با حذف واحدهای درسی دانشجو موافقت کند و این امر منجر به کاهش تعداد واحدهای دانشجو از حدنصاب شود و یا در صورتی که واحدهای انتخابی یا باقیمانده‌ی دانشجو در پایان هر نیم‌سال به تشخیص گروه آموزشی، بنا به دلایل موجه و خارج از اراده دانشجو به کمتر از ۱۲ واحد درسی برسد آن نیم‌سال به عنوان یک نیم‌سال کامل جزو سنوات تحصیلی وی محسوب می‌شود.
- تبصره ۲: اگر میانگین نمرات دانشجویی حداقل ۱۷ باشد، در این صورت دانشجو با تایید گروه آموزشی در نیم‌سال تحصیلی بعد می‌تواند حداکثر تا ۲۴ واحد درسی اخذ نماید.
- تبصره ۳: دانشجویی که تا پایان نیم‌سال اول سال تحصیلی حداکثر ۲۶ واحد باقیمانده دارد، می‌تواند واحدهای لازم جهت دانش آموخته شدن را در نیم‌سال دوم و دوره تابستانی همان سال تحصیلی اخذ کند، به طوری که سقف واحدها در نیم‌سال دوم از ۲۴ واحد و در دوره تابستانی از ۸ واحد تجاوز نکند (این تعداد واحد با احتساب امکان معرفی به استاد در ماده ۲۶ است).
ماده ۱۴- نمره ارزشیابی از هر درس به صورت عددی از صفر تا ۲۰ محاسبه می‌شود و حداقل نمره قبولی در هر درس ۱۰ است.
- تبصره ۱: با تصویب شورای آموزش دانشگاه، در مورد برخی دروس خاص مانند کارآموزی و دروس صفر واحدی یا در مواردی که درس توسط دانشجو به روش خاصی گذرانده شده است مانند دروسی که دانشجو به صورت میهمان یا در تحصیلات قبلی گذرانده است، نمره ارزشیابی درس به صورت قبول/رد (P/F) یا قبول با درجه‌بندی/رد (P-EX, P-Go …/F) یا به صورت صرفا دارای اعتبار گذرانده (CR) درج می‌شود.
- تبصره ۲: نمره مردودی در یک یا چند درس در معدل نیم‌سال و معدل کل محاسبه شده و گذراندن آن در نیم‌سال‌های بعدی موجب حذف نمره مردودی نمی‌شود.
ماده ۱۵- چنانچه میانگین نمرات دانشجو در هر نیم‌سال تحصیلی کمتر از ۱۲ باشد، دانشجو در آن نیم‌سال مشروط تلقی می‌شود. سقف مجاز مشروط اعم از متوالی یا متناوب در دوره کاردانی و کارشناسی ناپیوسته دو نیم‌سال و در دوره کارشناسی پیوسته ۳ نیم‌سال است.
- تبصره ۱: چنانچه دانشجویی به تعداد سقف مجاز نیم‌سال مشروط شده باشد، از ادامه تحصیل محروم می‌شود.
- تبصره ۲: ادامه تحصیل دانشجوی مشروط در سنوات مجاز مشروط به تایید مراجع قانونی دانشگاه شامل شورای آموزش یا کمسیون موارد خاص دانشگاه است.
- تبصره ۳: چنانچه دانشجویی در یک نیم‌سال مشروط شده باشد، در نیم‌سال بعدی حداکثر می‌تواند تا ۱۴ واحد درسی انتخاب کند.
ماده ۱۶- دانشجو می‌تواند با رعایت سنوات مجاز تحصیل، در دوره کاردانی و کارشناسی ناپیوسته، یک نیم‌سال و در دوره کارشناسی پیوسته حداکثر دو نیم‌سال از مرخصی تحصیلی استفاده کند.
- تبصره ۱: مدت مجاز مرخصی پزشکی، در صورت تأیید پزشک معتمد دانشگاه و شورای آموزشی، حداکثر دو نیم‌سال تحصیلی و در صورت تایید مراجع ذیصلاح دانشگاه بدون احتساب در سنوات تحصیلی است.
- تبصره ۲: بررسی سایر مصادیق مرخصی تحصیلی (مانند مأموریت همسر یا والدین و …) حداکثر تا دو نیم‌سال تحصیلی و بدون احتساب در سنوات مجاز، در اختیار شورای آموزشی دانشگاه یا کمیته منتخب آن است.
- تبصره ۳: دانشجو می‌تواند با تشخیص شورای آموزشی دانشگاه از مجموع مرخصی‌های مذکور در این ماده و تبصره‌های مندرج در آن بهره‌مند شود.
ماده ۱۷- ثبت نام نکردن دانشجو در هر نیم‌سال تحصیلی، انصراف از تحصیل محسوب می‌شود.
تبصره: تصمیم‌گیری در مورد بازگشت به تحصیل دانشجوی منصرف از تحصیل بر عهده شورای آموزشی دانشگاه است.
ماده ۱۸- دانشجوی متقاضی انصراف از تحصیل، باید درخواست انصراف خود را شخصا و به صورت کتبی به اداره آموزش دانشگاه تسلیم کند. دانشجو مجاز است فقط برای یک بار و تا دو ماه از تاریخ ارائه درخواست، تقاضای انصراف خود را پس بگیرد. در غیر این صورت، پس از انقضای این مهلت، حکم انصراف از تحصیل وی صادر می‌شود.
ماده ۱۹- در صورتی که دانشجوی منصرف یا محروم از تحصیل در دوره کارشناسی پیوسته حداقل ۶۸ واحد درسی (شامل حداکثر ۱۰ واحد دروس عمومی و مابقی از سایر دروس دوره) را با نمره قبولی گذرانده و میانگین کل دروس گذرانده وی ۱۲ یا بالاتر باشد، در این صورت می‌تواند مدرک دوره کاردانی همان رشته را دریافت کند. در غیر این صورت، به دانشجوی مذکور و همچنین به دانشجوی منصرف یا محروم از تحصیل در دوره کاردانی و کارشناسی ناپیوسته، فقط گواهی مبنی بر تعداد واحدهای گذرانده شده داده خواهد شد.
- تبصره ۱: در صورتی که دانشجوی منصرف یا محروم از تحصیل در دوره کارشناسی پیوسته بیش از واحدهای مورد نیاز دوره کاردانی را با نمره قبولی گذرانده باشد در این صورت دانشگاه دروسی را ملاک میانگین کل برای صدور مدرک کاردانی قرار می‌دهد که میانگین کل دانشجو در آن دروس، ۱۲ یا بالاتر شود.
- تبصره ۲: صدور مدرک کاردانی حسب تقاضای دانشجو و صرف نظر از وجود دوره کاردانی مصوب در آن رشته یا مجری بودن دانشگاه محل تحصیل دانشجو انجام می‌شود.
ماده ۲۰- دانشجوی دوره‌های کاردانی و کارشناسی پیوسته با داشتن شرایط زیر می‌تواند از یک رشته یا گرایش به رشته یا گرایش دیگر تحصیلی در دانشگاه تغییر رشته یا گرایش دهد:
- الف) وجود رشته یا گرایش مورد تقاضای دانشجو در دانشگاه؛
- ب) موافقت گروه آموزشی مبدأ و مقصد و با تأیید شورای آموزشی دانشگاه؛
- ج) کمتر نبودن نمره‌های اکتسابی دانشجو در آزمون سراسری گروه آزمایشی ذیربط از نمره آخرین فرد پذیرفته شده در آن رشته یا گرایش در دانشگاه و در سال پذیرش با تأیید سازمان سنجش آموزش کشور؛
- د) امکان ادامه تحصیل دانشجو در رشته با گرایش جدید در سنوات مجاز باقیمانده؛
- تبصره ۱: دانشجو در هر دوره تحصیلی صرفا برای یک بار می‌تواند با رعایت شرایط این ماده، تغییر رشته یا گرایش دهد.
- تبصره ۲: تغییر رشته دانشجو در دوره کاردانی و کارشناسی ناپیوسته ممنوع است، اما تغییر گرایش با داشتن شرایط و ضوابط ذکر شده در این ماده امکان‌پذیر است.
ماده ۲۱- میهمانی و انتقال دانشجو مطابق آیین‌نامه‌های میهمانی و انتقال دانشجویان دوره‌های کاردانی و کارشناسی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی دولتی و غیردولتی مصوب وزارت و براساس آیین‌نامه‌های میهمانی و انتقال دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف انجام می‌شود.
ماده ۲۲- تغییر رشته یا انتقال از دوره‌های پایین به دوره‌های بالاتر، از غیردولتی به دولتی، از شهریه پرداز به رایگان، از شبانه به روزانه، از غیرحضوری به نیمه حضوری و حضوری ممنوع است ولی برعکس آن مجاز است.
تبصره: تغییر رشته دانشجویی که پذیرش وی در دوره از طریق بدون آزمون بوده است به رشته‌هایی که پذیرش در آن‌ها از طریق آزمون سراسری صورت گرفته باشد، ممنوع است
ماده ۲۳- انتقال توام با تغییر رشته یا گرایش در صورت احراز شرایط (موضوع مواد ۲۰، ۲۱، ۲۲ و ۲۴) و با کسب موافقت دانشگاه‌های مبدا و مقصد، فقط برای یک بار امکان‌پذیر است.
ماده ۲۴- معادل سازی و پذیرش واحدهای درسی گذرانده شده دانشجو براساس دستورالعمل اجرایی مصوب شورای آموزشی دانشگاه امکان‌پذیر است.
- تبصره ۱: به ازای هر ۱۲ تا ۲۰ واحد از دروس معادل سازی شده، یک نیم‌سال از سنوات مجاز تحصیلی دانشجو کاسته می‌شود.
- تبصره ۲: معادل سازی دروس صرفا در شیوه‌های آموزشی هم‌عرض زیر صورت می‌گیرد:
- الف) واحدهای گذرانده دانشجوی حضوری به دوره‌های حضوری، نیمه حضوری یا غیرحضوری؛
- ب) نیمه حضوری به نیمه حضوری و غیرحضوری؛
- ج) غیرحضوری به غیرحضوری.
ماده ۲۵- تعداد واحدهای جبرانی با تشخیص گروه آموزشی صرفا برای دوره کارشناسی ناپیوسته حداکثر ۶ واحد است و نمره دروس جبرانی در میانگین نیم‌سال و کل محاسبه نمی‌شود.
تبصره: دانشگاه اختیار دارد برای دانش آموختگان دوره کاردانی پیوسته (فاقد مدرک پیش‌دانشگاهی که معدل کل آن‌ها زیر ۱۴ است و در دوره کارشناسی ناپیوسته در رشته غیرمرتبط (به تشخیص گروه آموزشی پذیرفته شده‌اند حداکثر ۲۰ واحد درسی جبرانی ارائه کند. نمره این دروس در میانگین نیم‌سال و کل محاسبه نمی‌شود.
ماده ۲۶- در صورتی که برای فراغت از تحصیل تنها یک درس نظری که قبلا دانشجو در آن مردود شده است، باقیمانده باشد، با موافقت دانشکده یا مرکز ارائه کننده درس، معرفی به استاد در آن درس امکان‌پذیر است. درخواست معرفی به استاد بایستی حداکثر تا یک نیم‌سال پس از آخرین ثبت نام دانشجو، به آموزش دانشگاه ارائه شود.
ماده ۲۷- ملاک دانش آموختگی برای دوره‌های کاردانی، کارشناسی پیوسته و ناپیوسته گذراندن کلیه واحدهای دوره و داشتن میانگین کل حداقل ۱۲ در پایان دوره است.
تبصره: چنانچه میانگین کل دانشجویی پس از گذراندن تمام واحدهای درسی آن دوره کمتر از ۱۲ باشد تنها یک نیم‌سال با رعایت سقف مجاز سنوات تحصیلی به وی فرصت داده می‌شود تا با اخذ مجدد حداکثر ۲۰ واحد از درس‌هایی که با نمره کمتر از ۱۲ گذرانده است، میانگین کل دروس اخذ شده خود را به حداقل ۱۲ برساند و مدرک تحصیلی دوره را دریافت کند، در غیر این صورت از تحصیل محروم می‌شود.
ماده ۲۸- تاریخ دانش آموختگی، زمان ثبت آخرین نمره درس دانشجو در اداره آموزش دانشگاه و حداکثر پایان آخرین نیم‌سال تحصیلی دانشجو است.
ماده ۲۹- مسئولیت حسن اجرای این آیین‌نامه و هرگونه پاسخگویی قانونی مترتب بر آن بر عهده دانشگاه و نظارت بر اجرا و تفسیر مفاد آن بر عهده معاون آموزشی دانشگاه است.
این آیین‌نامه و مفاد اجرایی آن مبتنی بر آیین‌نامه آموزشی مصوب جلسه ۸۸۹ شورای عالی برنامه‌ریزی آموزشی وزارت مورخ ۱۳۹۶/۱۰/۲۰ (که طی ابلاغیه شماره ۴۳۰۶۹/۲ به تاریخ ۱۳۹۷/۳/۱ به دانشگاه‌ها ابلاغ شده است) و براساس آخرین مصوبات شورای آموزش و هیات امنای دانشگاه صنعتی شریف تدوین شده و برای کلیه ورودی‌های سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷ و پس از آن اجرا می‌شود. همچنین مفاد این آیین‌نامه منافاتی با آیین‌نامه قبلی آموزشی دانشگاه مصوب ۱۳۹۴ ندارد و لذا قابل اجرا بر تمامی ورودی‌های سال تحصیلی ۹۴-۱۳۹۳ و پس از آن نیز هست.
پیوست
تعاریف
- وزارت: منظور وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است.
- دانشگاه: در آیین‌نامه‌های وزارتی منظور هر یک از دانشگاه‌ها و موسسه‌های آموزش عالی و پژوهشی (اعم از دولتی و غیردولتی) است که دارای مجوز تأسیس از مراجع ذیربط بوده و مجری هر یک دوره‌های کاردانی، کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی پیوسته هستند. در این آیین‌نامه، منظور دانشگاه صنعتی شریف است.
- آموزش رایگان: منظور آموزش دانشجو در طول سنوات مجاز دوره تحصیلی بدون پرداخت هزینه در و دانشگاه‌هایی است که از بودجه عمومی دولت استفاده می‌کنند.
- دانشجو: فردی است که در یکی از دوره‌های آموزش عالی برابر ضوابط معین، پذیرفته شده، ثبت نام کرده و مشغول به تحصیل است.
- دانش آموخته: فردی است که یکی از دوره‌های تحصیلی را با موفقیت به پایان رسانده و برابر ضوابط معین، گواهی و یا مدرک تحصیلی مربوط را دریافت کرده باشد.
- حضوری: منظور شیوه‌ای از آموزش است که دانشجو به صورت تمام وقت در فعالیت‌های آموزشی دانشگاه شرکت می‌کند.
- غیرحضوری: منظور شیوه‌ای از آموزش است که حضور فیزیکی دانشجو در فعالیت‌های آموزشی الزامی نیست.
- نیمه حضوری: منظور شیوه‌ای از آموزش است که بخشی از آن به صورت حضوری و بخشی از آن به صورت غیرحضوری انجام می‌شود.
- شهریه پرداز: منظور آموزش دانشجو در یک دوره تحصیلی، به ازای پرداخت هزینه‌ها است.
- نیم‌سال تحصیلی: بازه زمانی تعیین شده که شامل ۱۶ هفته آموزش و ۲ هفته امتحانات پایانی است.
- بازه (ترم) تابستانی: بازه زمانی تعیین شده که شامل ۶ هفته آموزش و ۱ هفته امتحانات پایانی است.
- برنامه‌ی درسی: منظور مجموعه به هم پیوسته‌ای از دروس هر رشته تحصیلی است که هدف مشخصی را دنبال می‌کند و برنامه آن توسط مراجع قانونی به تصویب رسیده است.
- واحد درسی: میزان درسی است که مفاد آن برای هر واحد نظری ۱۶ ساعت، عملی یا آزمایشگاهی ۳۲ ساعت، کارگاهی یا عملیات میدانی (بازدید علمی) ۴۸ ساعت، کارورزی یا کار در عرصه ۶۴ ساعت و کارآموزی حداقل ۱۲۰ ساعت در طول یک نیم‌سال تحصیلی یا دوره تابستانی و طبق برنامه‌ی درسی مصوب اجرا می‌شود.
- درس جبرانی: درسی است که به تشخیص گروه آموزشی، گذراندن آن برای رفع کمبود دانش یا مهارت دانشجو، و در آغاز دوره تحصیلی مربوط ضروری است.
- مشروطی: وضعیت تحصیلی است که دانشجو در یک نیم‌سال معدل کمتر از حد نصاب نمره تعیین شده را کسب کرده باشد. برای دوره‌های کاردانی و کارشناسی این حد نصاب نمره ۱۲ (از ۲۰) است.
- رشته تحصیلی: یکی از شعب فرعی از شاخه‌های علمی است که به لحاظ موضوع دارای قلمرو مشخص است و از موضوعات گروه‌های علمی دیگر متمایز بوده و به احراز دانش تخصصی، مهارت یا کارآمدی معینی می‌انجامد.
- گرایش تحصیلی: به شعبه‌ای از یک رشته که ناظر بر وجه تخصصی آن باشد اطلاق می‌شود. اختلاف درس‌ها در دو گرایش از یک رشته نباید از ۷۰ درصد کل واحدهای رشته بیشتر باشد.
- دوره کاردانی پیوسته: دوره تحصیلی که دارندگان مدرک دیپلم در نظام آموزشی دارای پیش‌دانشگاهی بدون نیاز به گذراندن دوره پیش‌دانشگاهی به آن وارد می‌شوند و حداقل با گذراندن ۶۸ واحد درسی طبق برنامه‌ی درسی مصوب به دریافت مدرک کاردانی نایل می‌شود.
- دوره کاردانی ناپیوسته: دوره تحصیلی پس از دوره متوسطه است که فرد پس از اخذ دیپلم و گذراندن دوره پیش‌دانشگاهی در نظام آموزشی دارای پیش‌دانشگاهی به آن وارد می‌شود و حداقل با گذراندن ۶۸ واحد درسی طبق برنامه‌ی درسی مصوب به دریافت مدرک کاردانی نایل می‌شود.
- دوره کارشناسی پیوسته: دوره تحصیلی پس از دوره متوسطه است که فرد پس از اخذ دیپلم و گذراندن دوره پیش‌دانشگاهی در نظام آموزشی دارای پیش‌دانشگاهی به آن وارد می‌شود و حداقل با گذراندن ۱۳۰ واحد درسی طبق برنامه‌ی درسی مصوب به دریافت مدرک کارشناسی نایل می‌شود.
- دوره کارشناسی ناپیوسته: دوره تحصیلی است که پس از دوره کاردانی (پیوسته و ناپیوسته) آغاز می‌شود و و حداقل با گذراندن ۶۸ واحد درسی طبق برنامه‌ی درسی مصوب به دریافت مدرک کارشناسی منتهی می‌شود.
- گروه آزمایشی: مجموعه رشته‌های مختلف تحصیلی در دوره متوسطه است که با توجه به مواد آزمونی مشترک، و دسته بندی می‌شود.
- گروه آموزشی: بنیادی‌ترین واحد سازمانی دانشگاهی متشکل از تعدادی عضو هیات علمی دارای تخصص مشترک در یک رشته علمی خاص یا چند رشته متجانس است که با ایجاد و راه اندازی آن رشته تحصیلی، در دانشگاه تشکیل می‌شود.
- شورای آموزشی: یکی از شوراهای تخصصی اولین سطح سیاست گذاری و برنامه‌ریزی راهبردی در امور آموزشی‌ی دانشگاه است که به منظور ایجاد هماهنگی و تسهیل در امور اجرایی مرتبط با تحصیل در حوزه معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی به ریاست معاون آموزشی تشکیل می‌شود. شورای آموزشی می‌تواند اختیارات مشخص شده در این آیین‌نامه را به گروه آموزشی یا کمیته منتخب تفویض کند.